Gisteravond zaten in de raadszaal van het gemeentehuis van Littenseradiel in Wommels de energiecoöperaties van Littenseradiel aan tafel met wethouder Reijndorp en ambtenaar beleidszaken (waaronder milieu) Kerkstra. Eveneens aangeschoven waren Sybrand Frietema van Us Koöperaasje / Energiewerkplaats Fryslân en Raoul Santibanez van Duurzaam Bouwloket. De lokale energiecoöperaties van Wommels (WEK), Easterein (GEKE), Easterwierrum (EKE), Kubaard (EnergieKûbaard) en Baard e.o. (Grieneko) komen al regelmatig bijeen voor overleg en uitwisseling van kennis en ervaring. Onlangs is bij dat overleg ook de pas opgerichte coöperatie van Spannum (ECS) betrokken en gisteravond deden voor het eerst Weidum (pas opgericht) en Mantgum (in oprichting) mee.
Allereerst werd bij de gemeente bepleit volledig groene en liefst lokaal opgewekte stroom af te nemen, bijvoorbeeld voor de openbare verlichting. Littenseradiel stond hier positief tegenover en zegde toe dit in groter verband te bespreken. Frietema is hierover ook in gesprek met de Stichting Openbare Verlichting Fryslân en de Reststoffen Energie Centrale van Omrin.
Bij de transitie naar groene, fossielvrije energie is een mix gewenst van schone energiebronnen: naast zon ook wind en andere bronnen (waterstof?). Voor de stroom die een windmolen, vooral een moderne grote (100 m hoog) levert zijn veel zonnepanelen nodig. Niet iedereen is voor windmolens. Veel oude molens zijn binnenkort aan het eind van hun latijn. Vervanging door enkele grote zou wenselijk zijn, bijvoorbeeld bij elk dorp één. Overleg over landschappelijke consequenties hiervan is nodig. De regionale energiestrategie zou hiervoor met plannen moeten komen en het verbod om bestaande molens te vervangen door hogere met langere wieken zou moeten worden opgeheven.
Voor de opwekking van energie uit de zon met zonnepanelen wordt door de coöperaties veel promotie gemaakt. Ook lopen er al veel postcoderoosprojecten of andere samenwerkingsprojecten met zonnepanelen. Kleine projecten vissen echter tegenwoordig voor subsidie vaak achter het net omdat die naar grootschalige projecten gaat. Terwijl de overheid juist de lokale projecten zou moeten stimuleren.
Voor de steeds meer elektrische auto’s die er (gaan) komen moeten er in Littenseradiel meer oplaadpalen komen. Heb je een elektrische auto, maar kun je je auto niet op eigen erf kwijt dan kun je bij de gemeente een aanvraag indienen om er een aan de weg te krijgen.
Sybrand Frietema was uitgebreid aan het woord over enkele initiatieven die de lokale coöperaties bij hun activiteiten en projecten goed kunnen ondersteunen. Dit waren o.a. Hoom, Buurkracht en Energiewerkplaats Fryslân. Energiebesparing is goed voor het milieu want energie die je niet gebruikt hoeft ook niet opgewekt te worden. Dat is bovendien ook goed voor je eigen portemonnee. Lokale coöperaties kunnen ook een klein apparaat lenen om aan een mobiele telefoon te koppelen en dan een warmtescan te maken van een huis. Bij een juiste interpretatie van die scan kunnen de beste energiebesparende maatregelen bepaald worden. De landelijke overheid wil de energietransitie zo veel mogelijk lokaal organiseren, mede omdat het veel werk is en er veel mankracht bij nodig is. Gemeenten worden hiervoor uiteindelijk verantwoordelijk, zij moeten de doelstellingen halen. Lokale coöperaties kunnen hier een grote rol in spelen. Voor financiering van besparing en opwekking zijn ook goedkope financieringsmogelijkheden beschikbaar.
Raoul Santibanez deed uit de doeken wat het Duurzaam Bouwloket kan betekenen. Landelijk steunen zij burgers en ondernemers op het gebied van de besparing en opwekking met informatie en advies. Ook hebben zij infraroodcamera’s ter beschikking voor warmtescans en geven zij workshops over de interpretatie van die scans. De in Littenseradiel door DBL en de gemeente aangeboden warmtescan heeft binnen enkele dagen honderden reacties opgeleverd. Er kunnen maar 16 aanvragen gehonoreerd worden. Gezien de grote belangstelling beraden gemeente, DBL en lokale coöperaties zich er op wat te doen met de overige aanvragen. Voor wat betreft Wommels binnenkort meer hierover op deze website.
Binnenkort komen de energiecoöperaties van Littenseradiel weer bijeen voor gezamenlijk overleg. Intussen laten wij van de WEK ons informeren over de ins en outs van de Postcoderegeling (Regeling Verlaagd Tarief) door deskundige Simon Visbeek. Ook hierover binnenkort meer.
